Một trong những công cụ tuyệt vời tạo ra thu nhập cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán không thể không kể đến trái phiếu. Trái phiếu bao gồm nhiều loại với đặc điểm riêng của từng loại sẽ phù hợp với nhu cầu của mỗi nhà đầu tư khác nhau.Trong số đó, trái phiếu ngân hàng được đánh giá là kênh đầu tư khá an toàn đồng thời được các chủ đầu tư đánh giá tương đối cao. Vậy trái phiếu ngân hàng là gì? Và có nên mua trái phiếu ngân hàng không? Bài viết hôm nay hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về trái phiếu ngân hàng cũng như những kiến thức cần thiết xoay quanh trái phiếu ngân hàng cho các nhà đầu tư. Hãy cùng theo dõi đến cuối bài viết để nắm được loại trái phiếu tiềm năng này cũng như những lưu ý trước khi tham gia đầu tư trái phiếu ngân hàng. 

Trái phiếu ngân hàng là gì?

Trái phiếu ngân hàng được hiểu là loại chứng khoán mà xác nhận cho nghĩa vụ của ngân hàng phát hành (người vay tiền) phải trả cho bên nắm giữ trái phiếu (người cho vay tiền) một khoản tiền được xác định trong một khoảng thời gian cụ thể đồng thời phải thực hiện hoàn trả khoản vay ban đầu khi trái phiếu đáo hạn. Mua trái phiếu ngân hàng đem lại cho nhà đầu tư cơ hội đầu tư an toàn tương tự như hình thức gửi tiết kiệm nhưng được hưởng lãi suất cao hơn. 

Việc phát hành trái phiếu ngân hàng có bản chất là bên phát hành đi vay vốn và đây là một khoản vốn vay có kỳ hạn. Trong mối quan hệ này, người mua trái phiếu ngân hàng cho doanh nghiệp phát hành vay.

Các chuyên gia tài chính nhận định hình thức trái phiếu này được các nhà đầu tư không ưa mạo hiểm lựa chọn nhiều hơn so với các loại hình chứng khoán khác bởi tính ổn định, ít có rủi ro. Lãi suất trái phiếu ngân hàng không bị phụ thuộc vào kết quả của hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà đem lại cho nhà đầu tư khoản thu nhập cố định có tính thường kỳ. 

Các loại trái phiếu ngân hàng uy tín nhất hiện nay

Hiện nay, thay vì phát hành trái phiếu riêng lẻ cho đối tượng là các nhà đầu tư chuyên nghiệp, thì một vài ngân hàng lớn đã thực hiện việc phát hành trái phiếu ra công chúng với những hình thức ngày một cải tiến hơn. 

Thực tế các đợt phát hành trái phiếu ra công chúng này đã đem đến cho một lượng đông đảo công chúng có cơ hội đầu tư, được tiếp cận với loại hình là trái phiếu ngân hàng mà trước giờ chỉ dành cho đối tượng là các nhà đầu tư chuyên nghiệp. 

Nếu bạn có ý định mua trái phiếu ngân hàng, có thể tham khảo 3 loại trái phiếu ngân hàng uy tín nhất hiện nay sau đây:

Trái phiếu ngân hàng Vietcombank

Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Vietcombank được biết đến là một trong những ngân hàng được đánh giá là tốt nhất Việt Nam với bề dày về lịch sử hơn 50 năm hoạt động. Vietcombank luôn giữ vị trí dẫn đầu trên nhiều các chỉ tiêu về kinh doanh trọng yếu bao gồm giá trị vốn hóa, dịch vụ Ngân hàng điện tử, mạng lưới hoạt động, tài trợ thương mại cũng như thanh toán quốc tế đồng thời nhận về nhiều Giải thưởng lớn cả trong và ngoài nước. 

Nhằm hướng đến mục tiêu cung cấp cho khách hàng nhiều sản phẩm tốt nhất, Vietcombank đã và đang mang đến cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư thông qua các đợt chào bán trái phiếu ngân hàng Vietcombank như một giải pháp về đầu tư giúp sinh lời hiệu quả. Một số lý do mà trái phiếu ngân hàng Vietcombank xứng đáng là lựa chọn hàng đầu cho nhà đầu tư đó là:

• Có mức chi phí để đầu tư hợp lý chỉ với 100 triệu đồng trở lên.

• Mức lãi suất trái phiếu ngân hàng Vietcombank rất hấp dẫn và được thả nổi nên giúp giảm thiểu tối đa rủi ro về lạm phát. Trái tức mà nhà đầu tư được nhận hàng năm sẽ luôn cao hơn 1%/ năm so với mức trung bình lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân có kỳ hạn 12 tháng của các Ngân hàng Vietcombank, Agribank, BIDV, VietinBank. 

• Thời gian để nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu là linh hoạt: Thời hạn của trái phiếu ngân hàng Vietcombank là 10 năm tuy nhiên thời hạn của trái phiếu có thể rút ngắn xuống còn 5 năm bởi Vietcombank có quyền mua lại trái phiếu sau thời gian là 5 năm tính từ ngày phát hành. 

Trái phiếu ngân hàng Agribank

Vào thời điểm cuối năm 2020, Agribank đã phát hành và chào bán 5.000 tỷ đồng trái phiếu ra công chúng. Trái phiếu này cũng được nhìn nhận là loại trái phiếu hiệu quả để đầu tư, bởi:

• Lãi suất trái phiếu ngân hàng Agribank cao hơn so với mức lãi suất gửi tiết kiệm, cao hơn trung bình khoảng 1,3-1,5%.

• Trong thời đại dịch bệnh Covid, đây là một kênh đầu tư hiệu quả và an toàn.

• Với tính thanh khoản tương đối cao, nhà đầu tư dễ dàng bán, chuyển nhượng, thừa kế, cho tặng, hoặc dùng làm tài sản đảm bảo để vay mượn.

Trái phiếu ngân hàng Vietinbank

Ngân hàng Vietinbank là một trong số 4 ngân hàng thương mại lớn của nhà nước, hiện nay đang giữ vai trò quan trọng trong lĩnh vực ngân hàng của Việt Nam. Vietinbank cung cấp đến khách hàng các sản phẩm về dịch vụ tài chính ngân hàng hiện đại với tiêu chuẩn quốc tế. Một số ưu điểm nổi bật của trái phiếu Vietinbank đó là:

• Lãi suất trái phiếu ngân hàng hấp dẫn và thả nổi (lãi suất có thể điều chỉnh theo định kỳ): Lãi suất trái phiếu ngân hàng Vietinbank cao hơn 0,8%/ năm khi so với mức trung bình lãi suất tiền gửi cá nhân có kỳ hạn 12 tháng tại các ngân hàng Vietcombank, Agribank, BIDV, Vietinbank. 

• Khách hàng nắm giữ trái phiếu Vietinbank có quyền tự do chuyển nhượng, cho tặng hoặc dùng làm tài sản thừa kế lại cho người thân cũng như có thể làm tài sản mang tính đảm bảo, hoặc thế chấp, cầm cố tùy mục đích của nhà đầu tư. 

Đầu tư trái phiếu ngân hàng như thế nào?

Không phải lúc nào cũng có thể mua trái phiếu ngân hàng bởi sản phẩm này không thường xuyên phát hành. Để mua trái phiếu ngân hàng thì các nhà đầu tư cần cập nhật thông tin thường xuyên về các đợt phát hành trái phiếu trên website của ngân hàng bạn muốn mua. Dưới đây là cụ thể về điều kiện mua trái phiếu ngân hàng cũng như nơi giao dịch và thủ tục để mua trái phiếu ngân hàng cho các nhà đầu tư mới muốn tìm hiểu. 

Điều kiện mua trái phiếu ngân hàng

Các tiêu chí mà nhà đầu tư cần đáp ứng để mua trái phiếu ngân hàng như sau:

• Cần có ít nhất một tài khoản lưu ký tại công ty chứng khoán. 

• Có tài khoản thanh toán đăng ký tại một ngân hàng, đặc biệt tại ngân hàng mua trái phiếu thì càng tốt.

• Số dư tài khoản của nhà đầu tư phải lớn hơn hoặc ít nhất bằng giá 1 trái phiếu của ngân hàng đó. 

• Mỗi đợt phát hành trái phiếu của ngân hàng sẽ có quy định riêng tùy từng ngân hàng. Tại một số các ngân hàng lớn, trái phiếu của họ đôi khi chỉ phát hành cho các doanh nghiệp hoặc các khách hàng lớn của từng đơn vị. 

Mua trái phiếu ngân hàng ở đâu?

Nhà đầu tư có thể mua trái phiếu ngân hàng theo một trong hai hình thức sau:

• Mua trực tiếp tại chi nhánh giao dịch của ngân hàng phát hành trái phiếu bất kỳ 

• Mua trái phiếu ngân hàng tại các công ty môi giới chứng khoán: Có một số ngân hàng thực hiện phát hành trái phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán do đó nhà đầu tư có thể mua tại đó. 

Thủ tục để mua trái phiếu ngân hàng

Thủ tục mua trái phiếu ngân hàng thực tế rất đơn giản, căn bản nhà đầu tư chỉ cần vốn và giấy tờ như CCCD/CMND. Tiếp theo, hồ sơ của bạn sẽ được nhân viên của ngân hàng hoặc công ty môi giới chuẩn bị đầy đủ. Hồ sơ bao gồm:

• Giấy CMND/CCCD bản gốc kèm theo bản photo

• Giấy chứng minh cho mục đích mua trái phiếu ngân hàng

• Giấy phép kinh doanh (nếu có)

• Mẫu đơn mua trái phiếu ngân hàng theo mẫu của từng ngân hàng

Lợi ích và rủi ro khi đầu tư trái phiếu ngân hàng

Lợi ích khi đầu tư trái phiếu ngân hàng

Hình thức đầu tư trái phiếu ngân hàng nhận được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư bởi hình thức này mang lại nhiều lợi ích, cụ thể:

• Là một trong số những tổ chức tín dụng uy tín nhất đồng thời được sự giám sát của Chính phủ, nên ngân hàng khi phát hành trái phiếu là một kênh đầu tư có mức độ an toàn cao và đem lại sự yên tâm cho các nhà đầu tư. \

• Lãi suất của trái phiếu ngân hàng chính là lợi nhuận của ngân hàng khi hoạt động. Khoản lãi suất cố định mà nhà đầu tư được nhận sẽ tùy thuộc theo điều kiện được thỏa thuận lúc mua trái phiếu.

• Trường hợp xấu nhất khi ngân hàng phá sản thì ngân hàng sẽ phải ưu tiên việc thanh toán nợ cho các nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu trước khi thanh toán cho các cổ đông của mình.

• Đa phần mức giá phát hành trái phiếu ngân hàng thường không quá cao nên sẽ phù hợp với rất nhiều đối tượng các nhà đầu tư có mong muốn mua. 

Rủi ro khi đầu tư trái phiếu ngân hàng

Rủi ro lãi suất

Quan hệ giữa lãi suất và giá trái phiếu là quan hệ nghịch đảo, có nghĩa là: khi lãi suất trái phiếu giảm, nhìn chung giá trái phiếu trên thị trường sẽ tăng lên và ngược lại, khi lãi suất tăng lên thì giá trái phiếu sẽ có xu hướng giảm xuống. Nguyên nhân của mối quan hệ nghịch đảo này là do khi lãi suất giảm, các nhà đầu tư sẽ cố gắng nắm bắt hoặc sử dụng phương thức “khóa” mức lãi suất cao nhất trong thời gian lâu nhất có thể. 

Để có thể làm được điều đó, các nhà đầu tư sẽ thu lời trước từ trái phiếu hiện hành có mức trả lãi suất cao hơn so với giá của thị trường khi đó. Sự gia tăng của nhu cầu sở hữu dẫn đến việc giá trái phiếu tăng. Ngược lại, khi mức lãi suất hiện hành có chiều hướng tăng, đương nhiên các nhà đầu tư sẽ từ bỏ những trái phiếu có mức lãi suất thấp, dẫn đến việc giảm xuống của giá trái phiếu. 

Rủi ro tái đầu tư

Rủi ro tái đầu tư là nguy cơ phải tái đầu tư số tiền thu được từ mức lợi suất thấp hơn so với lợi suất của các khoản tiền thu được trước đó.

Để bù đắp cho khoản rủi ro này, các nhà đầu tư sẽ nhận được mức lợi suất trái phiếu cao hơn thông qua việc mua những trái phiếu mà không có đặc tính thu hồi lại. Bằng cách đầu tư vào những trái phiếu có ngày thu hồi được quy định vào những thời điểm khác nhau để phần nào có thể giảm thiểu được rủi ro tái đầu tư. Điều này cũng giúp hạn chế xảy ra trường hợp nhiều trái phiếu cùng một lúc bị thu hồi. 

Rủi ro xếp hạng

Ngân hàng và các tổ chức cho vay rất có thể sẽ tính mức lãi suất cao hơn đối với các công ty bị xếp hạng tín dụng thấp cũng như không rõ ràng về khả năng kinh doanh và trả nợ. Điều đó có thể ảnh hưởng xấu đến khả năng đáp ứng được các khoản nợ cho các nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu của công ty cũng như gây tổn thất đến các nhà đầu tư đang muốn bán trái phiếu đi. 

Rủi ro lạm phát

Về bản chất của việc nhà đầu tư mua trái phiếu đó là nhà đầu tư sẽ chắc chắn nhận được một mức lợi suất trong thời hạn quy định của trái phiếu, hoặc ít nhất là trong khoảng thời gian nhà đầu tư nắm giữ. Và lẽ đương nhiên, khi lạm phát và chi phí sinh hoạt gia tăng một cách đáng kể với tốc độ nhanh hơn so với tốc độ của lợi suất đầu tư thì lúc này sức mua của nhà đầu tư sẽ bị giảm xuống thậm chí mức lợi suất có thể xuống mức âm. 

Rủi ro tín dụng

Khi đầu tư trái phiếu ngân hàng, thực chất nhà đầu tư đang mua một tờ giấy xác nhận cho khoản nợ. Điều đó có nghĩa công ty phát hành trái phiếu có trách nhiệm hoàn trả cho người mua trái phiếu khoản nợ gốc và lãi theo thời gian quy định. Có một điều mà nhiều nhà đầu tư không nhận ra đó là trái phiếu ngân hàng không được bảo đảm một cách vô điều kiện bởi tín dụng của chính phủ mà nó phụ thuộc bởi khả năng trả nợ của ngân hàng phát hành. 

Rủi ro thanh khoản

Nhà đầu tư có thể không bán lại được trái phiếu của mình một cách nhanh chóng bởi thị trường trái phiếu đó quá nhỏ với chỉ một số ít người mua và bán. Có thể xảy ra biến động giá đáng kể đồng thời có ảnh hưởng xấu đến tổng lợi nhuận của người nắm giữ trong trường hợp lãi suất thấp trong một đợt phát hành trái phiếu ngân hàng. Tương tự như trường hợp cổ phiếu khi được giao dịch trong một thị trường thưa thớt, thì rất có thể người nắm giữ sẽ phải bán trái phiếu của mình với một mức giá bán thấp hơn nhiều so với giá bán dự kiến. 

Có nên mua trái phiếu ngân hàng không?

Kênh đầu tư trái phiếu ngân hàng là một kênh đầu tư an toàn, tuy nhiên thực tế, bất cứ kênh đầu tư nào cũng tiềm ẩn rủi ro. Một số rủi ro khi đầu tư trái phiếu có thể kể đến như: lạm phát, lãi suất, rủi ro tái đầu tư. Cụ thể về từng rủi ro thì đều đã được nêu rõ ở nội dung trên, nhà đầu tư có thể tham khảo và cân nhắc. 

Các rủi ro tuy đa dạng nhưng cũng không quá phổ biến. Bởi tại thị trường Việt Nam, lạm phát thường được kiềm chế trong khoảng từ 2-3% tại ngưỡng cho phép. Do đó, trái phiếu ngân hàng vẫn là kênh có khả năng thu về vốn cao cũng như sinh lời tốt. 

Trên đây chúng ta đã cùng tìm hiểu về

trái phiếu ngân hàng là gì

cũng như các kiến thức quan trọng xoay quanh loại trái phiếu này. Hy vọng nhà đầu tư đã có thêm những kiến thức hữu ích trước khi quyết định tham gia đầu tư trái phiếu ngân hàng. Đây là một kênh đầu tư an toàn và tiềm năng tuy nhiên việc nắm được những rủi ro có thể xảy ra sẽ giúp ích rất nhiều cho nhà đầu tư trước những quyết định giao dịch quan trọng. Chúc cho các nhà đầu tư sẽ có những giao dịch đúng đắn và thành công trên thị trường!

​